terça-feira, 26 de junho de 2007

L mirandés na blogosfera

Crónica publicada ne l jornal Público de 24 de Júnio de 2007.


[Muitas lhénguas ténen proua de ls sous pergaminos antigos, de la lhiteratura screbida hai cientos d’anhos i de scritores hai muito afamados, hoije bandeiras dessas lhénguas. Mas outras hai que nun puoden tener proua de nada desso, cumo ye l causo de la lhéngua mirandesa. Esta ten proua de las sues ouriges, ten proua de l pobo que, solo pula fala, la cunseguiu aguantar biba zde hai arrimado a mil anhos até agora, ten proua de la sue lhiteratura oural i, an giral, de la cultura a eilha lhiada. Mas la lhéngua mirandesa ten, subretodo, proua de l modo cumo ten benido a renacer, sien quedar a spera que outros béngan a fazer algo por eilha, inda quando esso ye l deber deilhes, ou sien tener miedo de ser falada por pouca giente i todo star dependiente de la buona gana de cada un de ls mirandeses. Nunca stubo ne l nuosso feitiu ancostar-mos a queixas cumo a ua choupa, antes l berbo spabilar ye central ne l nuosso bocabulairo.

Neste camino de renacimiento, l mirandés ten benido a cunquistar un spácio própio an todos ls meios de quemunicaçon. Mas ye na blogosgera que hoije stá la sue perséncia mais amportante i tamien ende se debe de poner muito de l sou feturo. Ampeçou, yá hai bários anhos, cun http://mirandes.blogspot.com/, lhiado al sítio de l mirandés http://mirandes.no.sapo.pt/ , cordenado pula doutora Manuela Barros Ferreira. An 2006, cun L Sagrado, a morar an http://www.sendim.net/ , ye l ansino de l mirandés que passa tamien pa la blogosfera i ende há de cuntinar. Stou cierto que mais blogues cuntinaran a aparecer, mas por agora deixo eiqui ls que conheço, sendo uns mais pessonales, nuns casos feitos por grupos cumo http://frolesmirandesas.blogspot.com/, noutros casos son andebiduales cumo http://lhengua.blogspot.com/, http://mirandes.blogs.sapo.pt/, http://tortulhas.pdvel.com/blog/, http://yousouraposa.blogs.sapo.pt/ i inda noutros causos stan lhiados a ciertas tierras cumo http://nuobas.blogspot.com/ i http://cicuiro.blogspot.com/. I stou solo a falar de blogues screbidos an mirandés ou cun muita cousa screbida an mirandés. Quanto als temas de que trátan son todos mui defrentes antre eilhes, bariando antre uns mais lhiados al die a die ou a las tierras de Miranda i outros mais assumidamente lhiterairos. Ua bariadade que ye ua riqueza a manterner i alhargar.

Este mobimiento de scrita an blogues nun solo bai a premitir aperfundar la eiboluçon dessa scrita i l zambolbimiento de la lhiteratura mirandesa, cumo bai a ser un assento mais para lhebar l mirandés a todo l mundo i anformar las pessonas subre sue stória i rialidade atual. Tamien por esse camino passaran a star a la mano muitos testos an mirandés, cousa que até agora ten sido bien custoso. Nesse sentido ls blogues nun solo son un meio de dibulgaçon cumo tamien un meio de criaçon que puode ser mui bien aporbeitado. L mirandés ten sabido aporbeitar ls meios mais modernos, amostrando que la globalizaçon anformática, pul alcance que ten i pul sou précio tan baixo, ye ua marabilha pa las lhénguas cun poucos falantes i cun poucos meios, cumo l mirandés, que por ende puoden quedar al mesmo nible de las lhénguas cun mais falantes i cun mais meios.

amadeuf@gmail.com

Esta crónica tem periodicidade mensal. A próxima será publicada no dia 22 de julho.]


Sem comentários: