sábado, 14 de abril de 2007

L tiempo de l ampério i glória: mar pertués

«Saliu de Lisboua la nau Santiago ua quarta, die purmeiro de abril de 1585, cun outras que íban pa la Índia. (…)

Esse die a la tarde [18 de Agosto] … Dou esta nau quando topou [nas peinhas ancobiertas] trés batidas fortíssemas i lhougo atirou cun todo al fondo… I l que fizo esta perdiçon mais medonha fui ser de nuite i tan scura que mal se bien uns als outros. (…)

(…) La griterie i cunfusion de la giente era grandíssema, cumo de homes que se bien sien nanhue sprança de remédio, al meio de l mar que bramaba, cula muorte delantre de ls uolhos, na mais triste i hourrible figura que nien se puode manginar ne ls afogamientos atrasados. (…) Todo mundo nun tratando yá mais do que de la salbaçon de las almas, tan zanganhado se biu de la de ls cuorpos, pedie cunfisson als curas, que íban na nau, cun muita lhágrima i gemidos, cun tan pouco tino i orde que todos se querien cunfessar a la par, i an boç tan alta que se oubien uns als outros, a nun ser ls fidalgos i outra giente nobre que se cunfessában a las scundidas. Era tan grande la priessa nas cunfissones que un home nun podendo asperar mais ampeçou-le a pedir a un de ls curas que l oubira de cunfisson i sien asperar mais dezie ls sous pecados an boç alta, tan granudos i fuortes, que fui perciso que l cura le ponira la mano na boca, boziando-le que se calhasse, que lhougo l habie de oubir an cunfisson; esse home apuis de cunfessado, boziaba de loinje, preguntando-le al cura se l habie assolbido, tan fuora del mesmo andaba cul miedo de la muorte.

(…) Bendo estas zgrácias un moço, que era preso de Manuel Rodrigueç, ampeçou a fazer muita fiesta, mui cuntento, i comendo de ls doces que nun faltában puli, botou-se mui cuntento pa l’auga que la nau habie metido andrento deilha, i ende nadaba acachapuçando muita beç, fazendo caçuada de ls outros i dezindo que yá era lhibre, que nun le debie nada a naide: tan seguro i sien miedo cumo se nadara ne l riu de Lisboua. Deiqui se bei que ls mesmos eifeitos obra a las bezes ne ls bárbelos la bruteza, que ne ls bien ansinados la licion i la filosofie; porque naquel stado, para nun se amostrar muita tristeza i sentimiento, era perciso que se fura home, ou piloto, ou bruto.

(…) Eiqui se biu l mais hourrible spetaclo de todos ls de l afogamiento; porque tanto ls de las jangadas cumo ls que stában nas peinhas [ancobiertas pula auga] asperando tener algun campo ne l barquito, salírun deilhas [de las peinhas] i benien znudos cula auga pul peito, passando to la nuite nun grito, por bias de la friura de l’auga i de nun s’aguantáren ls delores: nun se oubien outras bozes que nun fúran ais, gemidos, i grandes lhástimas: boziában puls de l barquito, que le balíran, chamando-le a muitos pul nome deilhes, i lhembrando-le l stado an que stában (…).

(...) i parecendo-le a algues pessonas que habien tomado cuonta de l barquico ... que este staba pesado demais, treminórun antre eilhas que se botáran al mar algues pessonas. (…) Dou-se l caso aqui que querendo botar al mar l tanoeiro de reserba, que habie trabalhado mui bien ne l cuncerto de l barquito, i bendo l probe home que naide le podie baler, pediu que le díran ua talhada de marmelada; dórun-se-la i por riba deilha buiu un trago de bino, i assi se deixou botar al mar, indo-se lhougo a pique al fondo, nun tornando a aparecer.»

Traduzido de Bernardo Gomes de Brito, História Trágico-Marítima (1735-1736), Círculo de Leitores, 1994, pp. 139, 149, 15, 151, 160, 164, 168-169 [Relação do Naufragio da Nao Santiago. No anno de 1585. E Itinerario da gente que delle se salvou. Escrita por Manoel Godinho Cardozo. E agora novamente acrescentada com mais algumas noticias].

Sem comentários: